آداب و رسوم یزدی ها در ماه مبارک رمضان - وبلاگ گربه

به گزارش وبلاگ گربه، یزدی ها به برپایی مراسم های مذهبی با شور و شکوه بسیار معروفند. آنها با شرکت در مراسم کلوخ اندازون به استقبال رمضان می فرایند، در ایام سوگواری حضرت علی(ع) نخل می گردانند و در روز بیست و هفتم آیین های بسیار به پا می نمایند.

به گزارش وبلاگ گربه از ایرنا، مردم کویر نشین در گذشته های دور از علم ستاره شناسی برای رویت ماه رمضان استفاده می کردند اما بعدها روش دیگری مرسوم شد.

خادمان مسجدها با روشن کردن چراغی در گلدسته یا منطقه ای مرتفع، به اهالی خبر از آمدن سحر می دادند.

وقتی که چراغ خاموش می شد به معنی آن بود که فرصت سحری خوردن تمام شده است و اذان نزدیک است.

یکی از مشهورترین چراغ ها، چراغ ملاکاظم خادم مسجد جامع کبیر یزد بوده که شهرت بسیاری داشته است. اگرچه این سنت از میان رفته اما یزدی ها هنوز از آن سخن می گویند.

نخل در شهر می چرخانند

یکی از رسوم دیرین یزدی ها که در مراسم عزاداری برای اهل بیت(ع) آن را ادا می نمایند، آیین نخل برداری است. مردم و هیات های عزاداری یزد در روز بیست و یکم رمضان مصادف با شهادت حضرت علی(ع) با لباس های سیاه بیرون می آیند و با حرکت دادن نخل در شهر، آیین نخل برداری را اجرا می نمایند. نخل سازه ای عظیم و شبیه به تابوت است که از چوب و برگ نخل ساخته می گردد.

در روز آخر شعبان کلوخ اندازون می نمایند

بسیاری از اقوام در سراسر کشور، همزمان با نزدیک شده ماه رمضان، مقدمات استقبال از آن را فراهم می نمایند. غبار از مساجد می روبند و خانه تکانی می نمایند.

یزدی ها هم همین رسوم را دارند اما آنچه استقبال از رمضان را در میان آنها متفاوت می نماید، برپایی آیین کلوخ اندازون است.

یزدی ها در آخرین روز از ماه رمضان، به طبیعت می فرایند و بساط شادمانی به راه می اندازند. سفره های رنگین مهیا می نمایند و از آمدن ماه مبارک خوشحالی می نمایند.

معروف ترین خوراک در روز کلوخ اندازون پخت آش شولی است اما طبخ خوراک های دیگری مانند آش خمیر، آش کشک، حلوای برنج، شله زرد و فالوده یزدی نیز در این روز مرسوم است.

علت این نام گذاری در رسمی که در گذشته ها انجام می گرفته است. مردم در سرانجام این روز، کلوخ های ریز به یکدیگر پرتاب می کردند از این رو، این آیین به کلوخ اندازون مشهور است.

روضه قنبر می خوانند

زنان یزدی در شب های نوزدهم تا بیست و هفتم ماه رمضان، روضه ای به نام روضه قنبر را به مناسبت ضربت خوردن مولای متقیان حضرت علی(ع) به پا می نمایند.

زنان در این روضه ها به نیت برآورده شدن حاجب و برطرف گرفتاری شرکت می نمایند و نذری می دهند. آنها این روضه را به قنبر، یکی از غلامان حضرت نسبت می دهند و در این مراسم فردی شبیه به دراویش با پوشیدن لباس و کلاه سفید، نقش قنبر را ایفا می نماید و چیزی شبیه به تعزیه انجام می گیرد. زنان با خواندن اشعار حزن آلود عزاداری می نمایند.

مراسم دوست دوست برگزار می گردد

یکی از قدیمی ترین آیین های یزدی ها که از باستان در این دیار رواج داشته مراسم دوست دوست است. در این مراسم عده ای از نوجوانان و جوانان گروهی را به نام قاشق زن یا کمچلی زن شکل می دهند و به در خانه هفت نفر از همسایگان می فرایند و با خواندن شعری به اسم دوست دوست، از آنهاخوراکی می گیرند. خوراکی ها در آخر میان اعضای گروه تقسیم یا به بیماری داده می گردد. عده ای از مردم اعتقاد دارند این کار باعث برآوردن حاجات و همدردی با یتیمان کوفه و همدلی با مولا علی (ع) است.

آجیل مشکل گشا نذر می نمایند

کسانی که خواسته و حاجتی دارند و می خواهند آن را از خدا طلب نمایند، نیت آماده کردن آجیل مشکل گشا در شب های قدر و احیا می نمایند.

طبق این رسم فرد حاجت دار ماهانه مبلغی را کنار می گذارد و در نهایت آن پول را در ماه رمضان به زن مومنی می دهد تا هفت مغز بخرد و آجیل مشکل گشا آماده کند و در مراسم خاصی بین 2 نماز در میان نمازگزاران تقسیم کند.

آیین های شب بیست و هفتم را انجام می دهند

این آیین ها ریشه در آیین های کهن یزد دارد. این روز که از آن به روز قصاص ابن ملجم یاد می گردد در بسیاری از فرهنگ ها مراسم و آیین های مختلفی دارد. مردم یزد در این روز به جشن و شادی مشغولند و آن را مبارک می دانند.

از این رو، کسانی که قصد برگزاری مراسم های خواستگاری، بله برون، عقدکنان و عروسی دارند، این روز را انتخاب می نمایند.

تازه دامادها هم در این شب هدیه ای به نوعروسان خود به اسم هدیه بیست و هفتمی می دهند. رسم دیگر در این روز، بستن حنا، پوشیدن لباس نو و ملاقات با اقوام و دوستان است. افطاری مخصوص این شب شولی و کله پاچه است. مولودی خوانی، دایره زنی و دوختن پیراهن مراد از دیگر آیین های معروف یزدی ها در روز 27 ماه رمضان است.

کیسه یا پیراهن مراد می دوزند

یزدی ها هم مانند آذری ها رسم کیسه دوزی دارند. آنها در روز بیست و چهارم رمضان میان نماز ظهر و عصر به نیت شفای بیماران پارچه ای برش می دهند تا کار دوخت روی آن انجام گردد.

برای این کار، به در خانه هفت نفر از اهالی می فرایند و از آنها پولی دریافت می نمایند تا با آن پارچه مورد نظر را بخرند. در روز بیست و هفتم به مسجد می فرایند و پارچه را برش می دهند.

این رسم بیشتر در مسجدامیر چخماق یزد به خاطر وجود سنگ مرمری با نام مراد انجام می گردد. در نهایت پیراهنی به نام پیراهن مراد آماده و تن بیمار می گردد.