تاخت وتاز معدن درمنطقه تاریخی توران پشت، لرزش پایه های تخت رستم - وبلاگ گربه

به گزارش وبلاگ گربه، خبرنگاران ، گروه استان ها - ابوالفضل محمدی: تپه های آهکی، چشمه های جوشان، تخت رستم و محدوده ثبت شده توران پشت در فهرست آثار ملی، همه در کنار هم شرایط پذیرایی از طبیعت دوستان، علاقه مندان به موضوعات زمین شناسی و چشمه های آب گرم را فراهم کرده و در مجموع محدوده تاریخی توران پشت با بهره مندی از مجموعه ای از آثار تاریخی و طبیعی، ظرفیت تبدیل شدن به یک منطقه نمونه گردشگری را داراست.

این ظرفیت ارزشمند که در کمتر از نقطه ای از کشور یافت می شود، در سال های اخیر و با هدف توسعه معادن در استان، مورد تاخت وتاز شدید قرار گرفته ، به نحوی که فعالیت معدن سنگ در محدوده تاریخی توران پشت، موقعیت این منطقه را به شدت مورد تهدید قرار داده است.

روستای تاریخی توران پشت در فاصله 60 کیلومتری جنوب شرق شهرستان تفت در میان کوه های شیرکوه واقع شده است.

توران پشت؛ روستایی به قدمت توران دخت ساسانی

قدمت این روستا به توران دخت ساسانی نسبت داده شده و شیخ جنید، پیرمراد، قدمگاه منسوب به علی ابن موسی الرضا (ع)، چهل دختران، بقایای آسیاب آبی و قلعه بزرگ از جمله آثار و اماکن تاریخی این روستا به شمار می فرایند.

قبرستان چندهزار ساله با سنگ نوشته های قدیمی، چشمه آب گازدار، قلعه جن، محل سکونت میراب 120 ساله و غارهای تاریخی و چشمه های آهکی از دیگر آثار تاریخی طبیعی این روستا به شمار می رود که بنا به گفته مسئولان میراث فرهنگی و اسناد تاریخی، قدمت آن به هزاره چهارم پیش از میلاد بازمیشود.

نمایی از روستای تاریخی توران پشت و مقبره شیخ جنید

این محدوده با بهره مندی از این همه آثار تاریخی و طبیعی، در سال های اخیر مورد بهره برداری بی رویه و غلط معدنکاران قرار گرفته و آثار تاریخی موجود در این خطه را در آستانه نابودی قرار داده است.

این اتفاق در حالی رخ می دهد که میراث فرهگی، صنایع دستی و گردشگری یزد به شدت نسبت به این موضوع انتقاد کرده و حتی در سفر معاون رئیس جمعور به استان، این موضوع مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

بحث میراث فرهنگی یزد با ابتکار به نتیجه نرسید

موضوع معدن سنگ توران پشت به شکل ویژه در جلسه ای با حضور ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست و معاون رئیس جمهور و مسئولان صنعت و معدن و میراث فرهنگی یزد مورد بررسی قرار گرفت و گرچه صحبت های ابتکار و نتیجه کش وقوس بین نهادهایی چون میراث فرهنگی، صنایع و خانه معدن به تصمیم قطعی در این زمینه منجر نشده اما میراث فرهنگی استان بر روی مواضع خود در این زمینه ایستاده است.

مدیرکل میراث فرهنگی استان یزد درباره فعالیت معدن در این منطقه گفت: فعالیت دوباره و تمدید مجوز این معدن، خیانت بود و نمی شود توجه به مسئله محیط زیست را در اولویت گذاشت اما مجوز معدن را نیز تمدید کرد که با خط مشی ها منافات دارد.

محمدمهدی شرافت با انتقاد از بی توجهی به نظر میراث فرهنگی در زمینه صدور مجوز دوباره برای معدن سنگ توران پشت و لغو محدودیت های قبلی بیان داشت: انتظار چنین کاری را نداشتیم در حالی که برای همه روشن بود که فعالیت های معدنی توران پشت در کنار مجموعه تاریخی و ثبت شده تخت رستم در حال انجام است و تهدید جدی برای چشمه ها و تپه های آهکی خواهد بود.

وی ادامه داد: با پیگیری های ما قرار بود این معدن تا پایان دوره در نظر گرفته شده برای مجوز، اجازه فعالیت داشته باشد اما به یکباره مطلع شدیم که مجوز فعالیت این معدن از سوی شورای عالی معادن تمدید شده است.

مجوز معدن توران پشت بدون هماهنگی تمدید شد

شرافت با بیان اینکه مکاتبات با شورای عالی معادن و رئیس سازمان محیط زیست کشور به عنوان عضو این شورا تاثیری نداشته است، بیان کرد: ادامه فعالیت این معدن در هر سطحی که باشد، منابع طبیعی و ارزش های تاریخی را تحت تاثیر قرار می دهد و آنها را از بین می برد که باید هر چه سریع تر در این زمینه اقدام شود.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت یزد اما دیدگاه دیگری دارد و به شدت از فعالیت صنایع و معادن استان دفاع می کند.

محمدرضا علمدار یزدی که این استان را صنعتی و معدنی می داند، بر این عقیده است که فعالیت ها باید در چارچوب قانون و با نظارت انجام شود.

وی با بیان اینکه نباید با بهره برداری از معدن و راه اندازی صنایع مخالفت کرد، گفت: بهتر است با تشکیل کارگروه های کارشناسی، نظارت جدی تری بر فعالیت ها وجود داشته باشد.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت یزد گفت: بر اساس رای شورای عالی معادن، باید با اخذ تعهد از بهره بردار معدن توران پشت مبنی بر حفظ محیط زیست و جلوگیری از آسیب رسانی به محدوده ثبتی، فعالیت این معدن را بلامانع بدانیم.

وی اضافه کرد: سازمان صنعت، معدن و تجارت یزد نیز بر همین اساس، تعهدی محضری و رسمی که در دفاتر اسناد رسمی ثبت شده از بهره بردار معدن اخذ کرده تا در چارچوب قانون حرکت کرده و آسیبی به محدوده های ثبتی میراث فرهنگی و محیط زیست وارد نکند.

علمدار یزدی شرح داد: ما به مدیران مرتبط با این موضوع به ویژه مدیرکل میراث فرهنگی در استان، این موضوع را اطلاع داده ایم.

وی بیان داشت: میراث فرهنگی نیز باید در این زمینه مباحث مربوط به خود را مهیا کند و نظارت ها را به گونه ای داشته باشد که مخل کار معدن نباشد.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت یزد تاکید کرد: بهره بردار معدن توران پشت در چارچوب قانون فعالیت می کند و در بازدیدهایی که با حضور مدیرکل میراث و کارشناسان این اداره کل از آنجا داشتیم، موردی که نقض قانون کند، مشاهده نشد.

رئیس خانه معدن یزد نیز خواستار کاهش تنش های موجود و تعدیل حساسیت ها شد و گفت: بهتر است به گونه ای برخورد شود تا حساسیتی در این زمینه وجود نداشته باشد.

سعید افضلی پور گفت: مجوز فعالیت این معدن بر اساس رای شورای عالی معادن تمدید شده که کننده سازمان محیط زیست و کننده منابع طبیعی نیز در این شورا حضور دارند ضمن اینکه برحسب نیاز و ضرورت، از دستگاه های دیگر نیز در این شورا دعوت می شود.

وی ادامه داد: با توجه به اینکه تصمیم به تمدید فعالیت معدن با حضور کننده عالی قوه قضائیه در این زمینه گرفته شده است، لازم بوده تا مستندات در این زمینه موجود باشد بنابراین تمدید مجوز فعالیت قانونی بوده است.

افرادی که مخالف فعالیت معدن توران پشت هستند مستندات خود را ارائه کنند

رئیس خانه معدن یزد اضافه کرد: باید کسانی که در این زمینه مخالف فعالیت معدن هستند، مستندات لازم را ارائه کنند که این موضوع ارتباطی با بهره بردار معدن ندارد و شورای عالی معادن با حضور کنندگان دستگاه های ذیربط و قوه قضائیه تشکیل می شود و با بررسی همه جوانب رای صادر می شود.

وی اضافه کرد: البته مباحثی که در این زمینه مطرح شده نشان از حساسیت دستگاه های استان در این مورد است که بهتر است با تعامل و مذاکره بین دستگاه های شاکی و بخش فنی و معدنی برای حل موضوع اقدام شود.

این فعال معدنی با اشاره به اینکه در بسیاری از کشورهای دنیا حتی در بین جنگل و یا نزدیک به شهر فعالیت های معدنی وجود دارد، اظهار کرد: در حالی این فعالیت ها انجام می شود که در تضاد با هم نیستند و چون اصولی و در چارچوب کار می کنند، مسئله ای به وجود نمی آید.

وی بیان کرد: تقاضای ما این است که به جای تعطیل شدن فعالیت معدن، با تعامل نسبت به رفع کاستی ها و حساسیت هایی که ایجاد شده اقدام شود تا هم اشتغال از بین نرود و هم دستگاه هایی که در این زمینه درگیر هستند به خواسته خود برسند و از آسیب منطقه نیز جلوگیری شود.

گرچه خواسته سازمان صنعت استان مبنی بر ادامه فعالیت معدن است و میراث فرهنگی مخالف فعالیت آن و به نظر می رسد هر یک از دستگاه ها توجیه خاص و دلایل خود را عنوان می کنند و هر دو خواستار رعایت قانون در این زمینه هستند، اما باید همه دستگاه های ذیربط در این زمینه به تعامل رسیده و در چارچوب قانون، وظایف خود را به درستی انجام دهند تا در این زمینه مسئله ای پیش نیاید.